Gietijzeren pannen: alles wat je moet weten

Inhoudsopgave:

Gietijzeren pannen met of zonder emaillelaag?

Een gietijzeren pan kan je beter niet droog weg zetten. Hierdoor kan deze gaan roesten. Het beste kun je na elke wasbeurt een druppel olie in de pan doen en deze goed uitsmeren over het gehele oppervlak.

Voor degene die dit teveel werk vindt zijn er ook gietijzeren koekenpannen te koop met een emaillen laag. Deze laag is gemaakt van gesmolten glas en beschermt de pan tegen roesten en zuren. Email is erg duurzaam en bestand tegen inwerking van chemische stoffen.Een geëmailleerde pan hoef je dus niet in te branden, dit heeft geen nut.

Bij zulke pannen is er een mogelijkheid dat het email kapot gaat, hoewel dat bij kwaliteitsproducenten zoals Le Creuset en Staub nauwelijks voorkomt.

Voor- en nadelen van gietijzer

Zoals elk materiaal heeft ook gietijzer voor- en nadelen. Hoewel deze meer onderhoud vergen dan een normale pan met anti-aanbaklaag, hebben ze unieke voordelen waardoor ze zo geliefd zijn.

Voordelen van gietijzer

Blijft lang op temperatuur
Het duurt even voordat een gietijzeren pan warm is, maar wanneer de pan heet is, blijft hij dat veel langer dan andere staalsoorten. Een braadpan heb je daarom het liefst van gietijzer. Je kunt gerechten lekker stoven/braden op een lage temperatuur, zo verbruik je ook minder energie.

Levenslang goed
De pan kan eigenlijk niet stuk en zal generaties lang mee gaan. Wel moet je uiteraard oppassen met temperatuur schokken, dus plaatst de pan nu vanuit de vriezer direct op het vuur. 

Steeds beter
Een gietijzeren pan is poreus (doorlaatbaar door poriën). De olie die je tijdens het bakken gebruikt gaat in de poriën van de pan zitten en versmelt zich met de pan. Hierdoor gaat bakken in de pan steeds makkelijker.

Nadelen

Zwaar van gewicht
Gietijzeren pannen zijn zwaar. Ze zijn minder geschikt voor het schudden met de pan.

Broos
De pan mag absoluut niet vallen, want dan kan deze breken. Ook moet je oppassen voor grote temperatuurverschillen. Dus niet in een keer van heel heet naar heel koud; hierdoor barst het gietijzer.

Onderhoud
Een gietijzeren pan heeft wel meer onderhoud nodig. Hij mag nooit helemaal droog zijn; dit is te voorkomen door na het wassen een beetje olie in de pan te wrijven.

Geen anti-aanbaklaag
Er zit geen chemische anti-kleeflaag op de pan. Vooral als de pan nieuw is, heb je wat meer olie nodig bij het bakken. Eiwitrijke gerechten zijn wat moeilijker te bereiden in een gietijzeren pan, omdat deze meer blijven plakken. Een oplossing hiervoor is iets meer olie gebruiken.

Niet geschikt voor zure ingrediënten
De natuurlijke anti-aanbaklaag die een gietijzeren pan na verloop van tijd krijgt is gevoelig voor zure ingrediënten. Zo is de pan minder geschikt voor het maken van bijvoorbeeld tomatensaus. Dit tast de anti-aanbaklaag aan.

Hoe moet je gietijzer inbranden?

Er zijn veel verschillende theorieën en manieren om niet geëmailleerde pannen in te branden. De meest populaire en daarbij ook de makkelijkste manier in de bakken is de volgende:

Stap 1: Maak de pan goed schoon met water en zeep

Stap 2: Droog de gietijzeren pan dan grondig.

Stap 3: Druppel in de pan een eetlepel lijnzaadole olie (is bij elke supermarkt te koop).

Stap 4: Smeer de olie goed uit over de hele pan (binnen- en buitenkant). Zorg ervoor dat je deze goed evenredig verspreid zodat je nergens druppelvorming krijgt. Het eindresultaat is een dun laagje olie over de hele pan.

Stap 5: Veeg de pan nogmaals met een keukenpapiertje zodat er nergens extra olie op de pan zit (er zit genoeg in de poriën om een laag te vormen).

Stap 6: Doe de oven aan en zet de temperatuur rond de 200 graden Celsius.

Stap 7: Plaats de ovenplaat bedekt met aluminiumfolie in de oven en leg de pan ondersteboven op de grillplaat daarboven. De aluminiumfolie zal er voor zorgen dat eventuele druppels worden opgevangen.

Stap 8: Laat de pan een uur in de oven staan. Doe na het uur de oven uit en laat de pan in de oven afkoelen.

Stap 9: Je pan is nu klaar voor gebruik en je kunt lekker gaan bakken!

Het schoonmaken van een gietijzeren pan

Normaal schoonmaken
Een gietijzeren pan kun je het beste schoonmaken met een beetje water en een zacht sponsje. Als de pan erg vies is mag je een klein beetje zeep gebruiken, maar zorg er wel voor dat je de pan goed naspoelt. Gebruik (het liefst) geen harde spons of agressieve zeep. Dit kan de natuurlijke anti-kleeflaag aantasten.

Makkelijk steriel schoonmaken
Een andere mogelijkheid is door de pan flink te verwarmen. Zodra deze boven de 115 graden komt zullen de bacteriën gedood worden en is de pan steriel. Door de hoge temperatuur zullen eventuele voedselresten loskomen van de pan en hoef je er alleen nog maar een doekje over heen te halen.

Schoon boenen
Mocht je de pan nog beter willen schoonmaken dan kun je ook een beetje zout in de pan doen en verhitten. Liefst wat grotere korrels, zoals zeezout. Zodra de pan begint te walmen kun je met een doek of keukenpapier de pan schoon schrobben met het zout. Je zult zien dat het zout verkleurd. Gooi na het schrobben het zout weg en was de pan met water. Doe daarna een druppel olie (liefst arachide olie, geen olijfolie) en veeg deze met een papiertje over de hele pan.

De pan resetten (opnieuw beginnen)

Alleen voor pannen zonder emaillelaag aan de binnenkant
Is de natuurlijke anti-kleeflaag beschadigd of wil je een nieuwe laag aanmaken? Gebruik dan een staalsponje (Brillo) en boen de pan grondig schoon. Na een tijdje boenen zal het pure gietijzer zichtbaar zijn. Zorg ervoor dat het hele oppervlak even goed geschrobd is. Spoel de pan hierna goed af en droog hem grondig. Je pan is nu weer terug in zijn originele staat en klaar om opnieuw ingebrand te worden.

Beschadigde laag in een pan

Help mijn pan heeft een beschadiging in de emaillelaag! Dit soort berichten krijgen we vaak. Het is altijd jammer wanneer je pan beschadigt. Gelukkig kun je de pan gewoon blijven gebruiken.

De beschadiging zit in de emaillelaag. Dat is een soort glazen laag over het pure gietijzer staal. Dit zijn natuurlijke materialen die geen gevaar voor de gezondheid zijn. Wel raden we aan om na het gebruik de plek in te smeren met een beetje olie. Anders kan het namelijk gaan roesten. Voor de rest kun je de pan gewoon gebruiken.

Bekijk ons assortiment aan gietijzer

Meer info over braadpannen?

Wil je meer info over (gietijzeren) braadpannen? Lees dan het volgende artikel Braadpan kopen.

Heb je nog vragen of opmerkingen?
We staan voor je klaar. Je kan ons bereiken op 020-6122824, info@meesterslijpers.nl of natuurlijk in onze winkel.

Vond je dit interessant? Help ons dan door het te delen met je vrienden.